کمبود آهن در دوران بارداری چه علائمی دارد؟ - کهن پارس

علائم کمبود آهن در بارداری

شایع ترین علائم کمبود آهن در بارداری عبارتند از:

رنگ پریدگی پوست، لب ها و ناخن ها

احساس خستگی و ضعف

سرگیجه

تنگی نفس

تپش قلب

عدم تمرکز

در مراحل اولیه، کمبود آهن نشانه واضحی ندارد. بسیاری از این علائم را ممکن است در دوران بارداری تجربه کنید، بدون اینکه دچار کمبود آهن باشید؛ بنابراین برای اطمینان از کمبود آهن، بهتر است آزمایش خون انجام دهید.

خطر کمبود آهن در بارداریکمبود آهن در بارداری خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش می دهد:

تولد نوزاد نارس یا وزن کم نوزاد در هنگام تولد

احتیاج به تزریق خون (اگر خون زیادی در حین زایمان از دست بدهید)

افسردگی پس از زایمان

تولد نوزاد مبتلا به کم خونی

تاخیر در رشد نوزاد

کمبود فولات در بارداری هم در صورت عدم درمان، مسائل زیر را در پی دارد:

تولد نوزاد نارس یا وزن کم نوزاد در هنگام تولد

تولد نوزاد با نقص ستون فقرات یا نقص مغزی (نقص عصبی لوله)

انواع کم خونی در دوران بارداریدر دوران بارداری ممکن است مادران دچار چند نوع کم خونی شوند.

کم خونی ناشی از کمبود آهن

کم خونی ناشی از فقر فولات

کمبود ویتامین B12

کم خونی ناشی از کمبود آهناین نوع کم خونی زمانی اتفاق می افتد که بدن به میزان کافی هموگلوبین فراوری نمی نماید. هموگلوبین یک پروتئین در گلبول های قرمز است که اکسیژن را از ریه ها به دیگر اندام های بدن حمل می نماید. در کم خونی ناشی از فقر آهن، خون نمی تواند اکسیژن کافی به بافت ها در سراسر بدن حمل کند. کمبود آهن شایع ترین علت کم خونی در دوران بارداری است.

کم خونی ناشی از فقر فولاتFolate ویتامینی است که به طور طبیعی در سبزیجات سبز برگ سبز یافت می گردد. فولات از خانواده ویتامین B است و بدن برای فراوری سلول های تازه، از جمله گلبول های قرمز خون به آن احتیاج دارد.

زنان در دوران بارداری احتیاج به فولات اضافی دارند. اما گاهی اوقات رژیم غذایی آن ها دارای فولات کافی نیست. در این شرایط بدن نمی تواند گلبول های قرمز کافی برای انتقال اکسیژن به بافت ها در سراسر بدن فراوری کند. به همین علت به زنان باردار توصیه می گردد تا مکمل اسید فولیک مصرف نمایند.

کمبود فولات منجر به انواع خاصی از نقص های مادرزادی مانند ناهنجاری های لوله عصبی (اسپینا بیفیدا) و وزن کم نوزاد در هنگام تولد می گردد.

کمبود ویتامین B12بدن برای تشکیل گلبول های قرمز به ویتامین B12 احتیاج دارد. اگر یک زن باردار به میزان کافی ویتامین B12 از رژیم غذایی خود دریافت نکند، بدن او به میزان کافی گلبول های قرمز فراوری نمی نماید. زنانی که گوشت، مرغ، محصولات لبنی و تخم مرغ نمی خورند در خطر ابتلا به کمبود ویتامین B12 قرار دارند. کمبود این ویتامین به نقایص مادرزادی مانند مسائل های لوله عصبی و زایمان زودرس منجر می گردد.

از دست دادن خون در طول و بعد از زایمان هم می تواند باعث کم خونی گردد.

عوامل خطرساز کم خونی در بارداریهمه زنان باردار در معرض ابتلا به کم خونی هستند. به همین علت به دریافت آهن و اسید فولیک بیشتر از حد معمول احتیاج دارند. اما در شرایط زیر خطرات بیشتری وجود دارد:

بارداری چند قلویی

داشتن دو بارداری پشت سر هم

استفراغ زیاد به علت تهوع

بارداری در سنین کم (نوجوانی)

عدم مصرف غذا های غنی از آهن

ابتلا به کم خونی پیش از بارداری

آزمایش کم خونیدر اولین ویزیت پزشک در دوران بارداری، پزشک برای آنالیز کم خونی، آزمایش خون تجویز می نماید. آزمایش خون معمولا شامل موارد زیر می گردد:

آزمون هموگلوبین. در این آزمایش میزان هموگلوبین سنجیده می گردد. هموگلوبین پروتئینی غنی از آهن است که در گلبول های قرمز وجود دارد و اکسیژن را از ریه ها به بافت های بدن منتقل می نماید.

آزمون هماتوکریت. در این آزمایش درصد گلبول های قرمز در نمونه خون میزان گیری می گردد.

اگر سطح هموگلوبین یا هماتوکریت پایین تر از حد نرمال باشد، کم خونی ناشی از کمبود آهن تشخیص داده می گردد. ممکن است پزشک آزمایش های دیگری برای معین علت کم خونی تجویز کند. اگر در ابتدای بارداری کم خونی نداشته باشید، محتمل است پزشک در سه ماهه دوم یا سوم بارداری یک آزمایش خون دیگر برای آنالیز کم خونی تجویز کند.

درمان کم خونیبرای درمان کم خونی در در دوران بارداری مصرف مکمل های آهن و اسید فولیک در کنار ویتامین های پریناتال تجویز می گردد. پزشکان توصیه می نمایند که غذا های غنی از آهن و فولیک اسید را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. علاوه بر این، پس از گذشت یک دوره مصرف دارو آزمایش خون برای آنالیز دوباره میزان هموگلوبین و هماتوکریت تجویز می گردد.

برای درمان کمبود ویتامین B12، پزشکان توصیه می نمایند که مکمل ویتامین B12 مصرف کنید. بعلاوه توصیه می گردد که غذا های حیوانی بیشتری را در رژیم غذایی خود بگنجانید، غذا هایی مانند:

گوشت

تخم مرغ

محصولات لبنی

پیشگیری از کم خونیبرای جلوگیری از کم خونی در دوران بارداری، باید به میزان کافی آهن دریافت کنید. خوردن وعده های غذایی متعادل و افزودن غذا های غنی از آهن به رژیم غذایی خود را نباید فراموش کنید. حداقل سه وعده در روز غذا های غنی از آهن مصرف کنید. مانند:

گوشت قرمز، مرغ و ماهی

سبزیجات برگ سبز تیره (مانند اسفناج و کلم بروکلی)

غلات کامل و غلات غنی شده با آهن

لوبیا، عدس و حبوبات

آجیل و مغز های خوراکی

تخم مرغ

غذا هایی که دارای ویتامین C زیادی هستند هم به جذب بیشتر آهن یاری می نمایند. مانند:

مرکبات و آب آن ها

توت فرنگی

کیوی

گوجه فرنگی

فلفل دلمه ای

خوردن این مواد همراه با غذا های غنی از آهن، موجب جذب آهن بیشتری می گردد. برای نمونه شما می توانید یک لیوان آب پرتقال را در کنار غلات غنی شده با آهن در وعده صبحانه مصرف کنید. بعلاوه غذا هایی را که دارای فولات فراوان هستند مصرف کنید تا از کمبود فولات جلوگیری کنید. مانند:

سبزیجات سبز برگ

مرکبات و آب آن ها

نخود و لوبیا

نان و غلات حاوی اسید فولیک

سخن آخردر دوران بارداری پیش از مصرف هر گونه مکمل غذایی با پزشک خود مشورت کنید. در صورت مشاهده علائم کمبود آهن در بارداری، مساله را با پزشک در میان بگذارید تا مکمل دارای آهن و اسید فولیک را برایتان تجویز کند. اگر گیاهخوار هستید، پیرامون مصرف مکمل ویتامین B12 در دوران بارداری و شیردهی با پزشک صحبت کنید.

منبع: سایت ستاره

منبع: راسخون