سنگ لوزه؛ دلیل ها، علائم و درمان آن
به گزارش کهن پارس، برترین ها: لوزه ها هر چند که بسیار لازم اند و کار بزرگی انجام می دهند، اما می توانند منبع درد و ناراحتی هم بشوند. تنها یکی از بیماری هایی که می تواند لوزه های تان را تحت تاثیر قرار بدهد، سنگ لوزه است. اگر سابقه سنگ لوزه را داشته باشید می دانید که در برترین حالت، فوق العاده آزاردهنده اند و در بدترین حالت هم می توانند احتیاج به عمل جراحی را ایجاد کنند.
سنگ لوزه زمانی تشکیل می گردد که تکه های غذا، باکتری ها و یا سلول های مرده پوست در حفره های ریز لوزه ها گیر می افتند. با بهم فشرده شدن ذرات غذا یا سایر ذرات در لوزه ها، توپ های سخت و سفتی به نام سنگ لوزه شکل می گیرند. طبق گزارشات، 8 درصد از افراد بزرگسال دچار سنگ لوزه می شوند.
سنگ لوزه چیست؟
سنگ های لوزه، تجمعات کلسیمی گیر افتاده در لوزه ها هستند. این سنگ ها معمولا به رنگ زرد روشن یا سفیدند، اما ممکن است در اعماق لوزه ها جا خوش نمایند و شما نتوانید در آینه آن ها را ببینید. مطالعات نشان داده اند سنگ لوزه چیزی شبیه پلاکی است که روی دندان ها تشکیل می گردد.
سنگ لوزه چگونه تشکیل می گردد؟
لوزه های ما به عنوان بخشی از سیستم ایمنی مان فعال اند و باکتری ها را گیر می اندازند و میکروب ها را فیلتر می نمایند. وقتی لوزه ها ذرات ریزی مانند خرده ها غذا یا ترشحات را گیر می اندازند، این ذرات می توانند در لوزه ها لانه نموده و باکتری ها را رشد بدهند. وقتی این ذرات سفت و سخت می شوند، توده های آهکی یا کلسیمی و یا همان سنگ لوزه را تشکیل می دهند.
علائم سنگ لوزه
خیلی از افرادی که سنگ لوزه دارند هیچ علامتی ندارند. خوشبختانه اگر سنگ های لوزه های تان شما را اذیت ننمایند احتمالا نیازی نیست کاری انجام دهید.
اما اگر علائمی داشته باشید، ممکن است قرمزی و تحریک در لوزه های تان به وجود بیاید، تنفس تان بد بو گردد، دچار عفونت هایی مانند تونسیلیت شوید، گلو درد بگیرید و یا هنگام بلع احساس درد و سختی کنید. سنگ لوزه سبب بد بو شدن دهان می گردد، زیرا باکتری هایی که روی این سنگ ها رشد می نمایند این بوی بد را ایجاد می نمایند. بعضی از افراد که سنگ لوزه دارند، احساس درد یا فشار در گوش های شان می نمایند.
چه کسانی بیشتر مستعد سنگ لوزه اند؟
دقیقا معلوم نیست چرا بعضی از افراد مکررا دچار سنگ لوزه می شوند، اما چند فاکتور را می توان دخیل دانست. افرادی که شکاف های لوزه های شان بیشتر یا عمیق تر است بیشتر در معرض ابتلا به سنگ لوزه قرار دارند. در ضمن سنگ لوزه در نوجوانان شایع تر است.
درمان سنگ لوزه چگونه است؟
اگر متوجه سنگ های ریز لوزه شدید که درد یا علامت دیگری ایجاد نمی نمایند، احتمالا خودتان می توانید با کمی فشار وارد کردن به وسیله پشت مسواک تان روی سنگ ها آن ها را جدا کنید. سنگ ها را به طرف جلو فشار دهید تا خفه نشوید یا آن ها را قورت ندهید. گاهی با شدت قرقره کردن هم می تواند سنگ های لوزه را از جا بکند.
اگر خودتان نمی توانید سنگ لوزه را خارج کنید، پزشک می تواند در مطب خود این کار را برای تان انجام بدهد. اگر مکررا دچار سنگ لوزه می شوید ممکن است لازم گردد لوزه های تان را بردارید (تونسیلکتومی).
شستشو با فشار کم
استفاده از آب فشان با فشار کم می تواند به شل شدن سنگ لوزه از جای خود یاری کند. مقابل یک آینه بایستید و آب فشان را مقابل سنگ لوزه های تان بگیرید. مراقب باشید وقتی سنگ از جای خودش آزاد می گردد به سمت حلق تان نرود. این راه چاره را برای بچه ها به کار نبرید. استفاده منظم از آب فشان برای شستشوی لوزه ها نیز می تواند به پیشگیری از تشکیل سنگ لوزه یاری کند.
دهان شویه غیر الکلی
در دهان چرخاندن دهان شویه غیرالکلی می تواند به شل کردن سنگ لوزه ها و کاهش اندازه باکتری ها در دهان تان یاری کند.
قرقره آب نمک
قرقره محلول آب نمک گرم می تواند سنگ لوزه ها را از جای خود آزاد کند. نصف قاشق چایخوری نمک را در یک فنجان آب گرم حل نموده و 15 تا 10 ثانیه در دهان قرقره کنید.
قرقره با سرکه سیب
قرقره با سرکه سیب رقیق شده می تواند ذرات سنگ لوزه های تان را تجزیه کند. یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را در یک فنجان آب گرم حل نموده و سه بار در روز قرقره کنید تا سنگ های لوزه به مرور از جای خود کنده شوند.
پیشگیری از تشکیل سنگ لوزه
بعضی از افراد نسبت به بقیه بیشتر مستعد سنگ لوزه اند، اما شما می توانید با رعایت نکات زیر از ابتلا به سنگ لوزه پیشگیری کنید:
- به بهداشت دهان و دندان های تان اهمیت بدهید.
- به طور مرتب مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
- شستن دهان و لوزه ها با اسپری آب می تواند باکتری ها و ذرات را از روی لوزه های تان پاک کند و ریسک تشکیل سنگ لوزه را به حداقل برساند.
چه عوارض و بیماری های دیگری بر لوزه اثر می گذارند؟
لوزه های شما علاوه بر سنگ لوزه می توانند دچار مسائل دیگری هم بشنود. پزشک می تواند یاری تان کند دلیل را پیدا کنید. سایر بیماری هایی که علائمی مشابه سنگ لوزه دارند شامل موارد زیر می شوند:
- تونسیلیت؛ اگر لوزه ها قرمز و ملتهب شوند و بلعیدن برای تان سخت گردد ممکن است عفونتی در لوزه های تان داشته باشید. تونسیلیت اغلب همراه با تب است.
- گلو درد استرپتوکوکی: این گلو درد نوعی تونسیلیت است که می تواند سبب درد شدید در گلو یا انتهای دهان گردد. گلو درد با منشا استرپتوکوک مانند تونسیلیت اغلب سبب تب می گردد.
- بیماری لثه و پوسیدگی دندان: درد در دندان ها و لثه ها می تواند به آرواره، گوش و یا حتی گلو هم برسد. عفونت های درمان نشده در دندان و لثه ها می توانند به تمام دهان سرایت نمایند و یا حتی سایر قسمت های بدن را نیز مبتلا نمایند.
- سرطان لوزه: سرطان لوزه که به آن لنفوم لوزه نیز می گویند سبب درد در ته دهان می گردد که التیام نمی یابد. سایر علائم این بیماری شامل درد در گوش ها و حلق، مشکل در بلع و خون در دهان می گردد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر نتوانید با راه چاره های خانگی توصیه شده سنگ لوزه ها را جدا کنید، نباید فشار بیشتری وارد کنید یا از اشیاء تیز استفاده نمایید، چون موجب خونریزی خواهد شد. نواحی اطراف لوزه ها دارای رگ های خونی زیادی است، بنابراین وارد کردن فشار زیاد یا ضربه زدن می تواند سبب خونریزی و تبعات بعدی گردد.
اگر سنگ لوزه هفته ها باقی ماند یا علائمی دارید که احساس می کنید ناشی از سنگ لوزه تان است به پزشک مراجعه کنید. اگر هم با راه چاره های خانگی پیروز شدید سنگ های لوزه را جدا کنید، اما همچنان دردتان ادامه دارد یا نفس تان بد بو است، باز هم باید به پزشک مراجعه کنید. متخصص گوش و حلق و بینی معمولا می تواند مشکل سنگ لوزه را برای تان درمان کند.
اگر علائم عفونت لوزه را دارید باید به پزشک مراجعه کنید:
- مشکل در قورت دادن.
- بزرگ شدن لوزه ها طوری که تنفس را سخت نموده است.
- چرک یا ترشحات سفید رنگ از لوزه ها.
- به شدت بزرگ شدن لوزه ها.
- خونریزی در نواحی لوزه ها.
- ناهنجاری تنفس موقع خواب