بچه در خانواده را عاملی برای تحکیم روابط زوجین - کهن پارس

به گزارش خبرنگاران به نقل از پایش ، این روزها بعضی از زوج ها تمایلی به بچه دار شدن ندارند و خانواده دو نفره را ترجیح می دهند اما بچه نداشتن برای خانم ها آسیب بیشتری به همراه دارد چون غریزه مادری در آنها وجود دارد و ممکن است در سال های بعدی پشیمان شوند. اگر زوج ها فرزندی نداشته باشند در سنین بالاتر خلئی را احساس می نمایند که این احساس در پدرها ممکن است کمتر باشد.

البته بچه نداشتن هم موضوعی نسبی است اما با توجه به اوضاع جامعه به نظر می رسد که بهتر است زوج ها حداقل یک بچه داشته باشند و خانواده ای سه نفره تشکیل دهند تا کمبود احساس ننمایند. اینکه جمعیت خانواده های ایرانی چند نفره باشد، بهتر است و تعداد افراد خانواده در سلامت روان افراد چه تاثیراتی دارد، پرسشی است که روانشناسان به آن پاسخ می دهند. دکتر ابوالقاسم مهری نژاد، روانشناس و مشاور در این باره صحبت هایی دارد و به شما می گوید چند فرزند برای زوج ها کافی است.

قبل از بچه دارشدن بدانید

پیش از اینکه زوج ها برای بچه دار شدن تصمیم بگیرند باید به چند موضوع مهم توجه داشته باشند تا سلامت روان خانواده بعد از بچه دار شدن حفظ گردد. مهم ترین این عوامل در چند گروه خلاصه می گردد:

• شرایط اقتصادی و توان اقتصادی خانواده: اقتصاد و درآمد خانواده به نوعی تعداد افراد خانواده را تحت تاثیر قرار می دهد. خانواده باید بتواند از عهده تامین مسکن، آموزش، تغذیه و… برآید. پس قبل از اقدام برای بچه دار شدن توان اقتصادی خانواده را بسنجید.
• هماهنگی والدین و توانایی حل مسائل: والدین باید در ابعاد گوناگون تفاهم و سازگاری داشته باشند. وقتی پدر و مادر در شرایط مطلوبی نیستند و نمی توانند اختلافات شان را حل نمایند پس از تولد نوزاد مسائل شان چندبرابر می گردد و ممکن است اختلافات شدت بگیرد.
• شخصیت مادرها: مادرها باید از نظر استحکام روانی، صبر، بردباری و مدیریت توانایی شخصیتی لازم را برای تربیت بچه ها داشته باشند. مادری که اختلال شخصیت دارد و با مهارت های اولیه ارتباطات موثر آشنا نیست در پرورش فرزند هم دچار مشکل می گردد.
• از خودگذشتگی پدرها: پدرها باید بتوانند برای تربیت و آموزش فرزندان وقت بگذارند و از خود گذشتگی نمایند.

حداقل داشتن دو فرزند خوب است

بعضی وقت ها خانواده های سه نفره با داشتن یک فرزند هم تعادل بهداشت روانی شان به هم می خورد یا بچه خوب تربیت نمی گردد. ضعیف بودن پدر و مادر، افسردگی یکی از والدین یا هر دو و نداشتن توانایی اقتصادی، جمعیت خانواده ها را تحت تاثیر قرار می دهد.

در مجموع با توجه به این موارد به نظر می رسد در جامعه فعلی ما حداقل داشتن دو فرزند خوب است اما این موضوع نسبی است. در این شرایط فرزندان با هم در تعامل هستند و احتیاج یکدیگر را پر می نمایند. در نتیجه لازم نیست برای ارتباط با سایر بچه ها با فرزندان سایر خانواده ها بیشتر در ارتباط باشند.

والدین مشکل دار چه ویژگی هایی دارند؟

گاهی اوقات مسائل شخصیتی پدر و مادر ها فرایند تربیت فرزندان را تحت تاثیر قرار داده و مسائلی ایجاد می نماید. وقتی پدر و مادر حوصله بچه را ندارند، ظرفیت شخصیتی شان پایین است و مشارکت پذیر نیستند، بهتر است بچه دار نشوند یا اصلا چنین افرادی با این ویژگی ها ازدواج ننمایند. زنان پرخاشگر که استرس و افسردگی دارند هم توصیه نمی گردد بچه ای داشته باشند. پدران معتاد و بیکار هم نمی توانند حداقل شرایط زندگی را برای فرزندشان تامین نمایند و قادر به انجام وظایف پدری خود نیستند. در این خانواده ها بچه باید زودتر از موعد سرکار برود و به کودک کار تبدیل می گردد که این بچه ها توجه لازم را از پدر یا مادر دریافت نمی نمایند و در عظیمسالی دچار مشکل می شوند.

به طور کلی نسل جدید توان پذیرش تعداد بچه های زیاد را ندارد. بیشتر افراد از ظرفیت روانی لازم برخوردار نیستند و دچار استرس یا فشارهای روحی می شوند. از سوی دیگر بالا رفتن سن ازدواج هم جمعیت خانواده ها را تحت تاثیر قرار می دهد. به همین دلیل توصیه می گردد افراد مشکل دار قبل از بچه دار شدن با یاری روانشناس و مشاور مسائل شخصیتی و ارتباطی شان را رفع نمایند و بعد با روانی سالم تر پذیرای فرزندان باشند.

معایب تک فرزندی را بشناسید

این روزها بعضی از زوج های جوان به واسطه مسائلی که دارند تک فرزندی را ترجیح می دهند و بعد از تولد فرزند اول اعلام می نمایند که همین یکی کافی است و دیگر قصد بچه دار شدن ندارند یا به دلایل پزشکی، بالا رفتن سن مادر و مسائل ناباروری اگر هم بخواهند نمی توانند فرزند دیگری داشته باشند.

اگر فرهنگ سازی در جامعه به گونه ای باشد که فرد فارغ از خواهر و برادرها بتواند احتیاجهایش را پر کند، می توان گفت که یک بچه دچار آسیب نمی گردد ولی این موضوع به زیرساخت های فرهنگی و اجتماعی بستگی دارد. در بعضی از فرهنگ ها بچه ها بیشتر در گروه هایی با سایر بچه ها در ارتباط هستند، تلفنی یا حضوری باهم تماس دارند و نبود خواهر و برادر به نوعی پر می گردد. در خانواده های سه نفره، تک فرزند احساس تنهایی می نماید. به هر حال فرزندان احتیاج دارند که پس از سنین بلوغ با همسالان خودشان بیرون بفرایند و کمتر کنار پدر و مادر باشند و اگر برادر و خواهری وجود نداشته باشد، این احتیاج بیشتر می گردد.

به احتیاجهای فرزندان توجه کنید

وقتی می گوییم قبل از تولد فرزند باید به احتیاجهای او توجه گردد، منظور این نیست که با توجه زیادی، بچه را لوس بار بیاوریم بلکه هدف مان این است که برای برآورده کردن احتیاجهای عادی کودک وقت بگذاریم. گروهی از بچه ها از نظر پزشکی و روانی احتیاجهای ویژه ای دارند که موضوع دیگری است. ترتیب تولد بچه ها، وجود یک کودک بیش فعال در خانواده و احتمال بیش فعال شدن فرزند بعدی، حضور سایر افراد فامیل در خانواده و … از جمله موضوعات دیگری هستند که بچه دار شدن خانواده ها را تحت تاثیر قرار می دهد. بدین ترتیب باید آنالیز کنیم تا چه حد می توانیم اسباب رشد بچه را در زمینه های مختلف فراهم کنیم و بعد برای بچه دار شدن و تنظیم جمعیت خانواده به درستی تصمیم بگیریم. از سوی دیگر بعضی از خانواده ها به دلیل مسائل اقتصادی به تک فرزندی روی آورده اند یا حداکثر دو بچه دارند.

فرض می کنیم خانواده ای سالم است و بهداشت روانی دارد. وقتی خانواده می خواهد تعداد بچه ها و جمعیت خانواده را تعیین کند باید ببیند بچه جدید در خانواده چه موقعیتی دارد. در بعضی خانواده ها تعداد بچه ها آنقدر زیاد است که فرزندان آخر پدر و مادر را به ندرت می بینند. این درست که عظیم می شوند ولی از توجه و محبت های والدین محروم می مانند. باید شرایط این فرزند جدید از نظر سنی، روابط عاطفی با والدین و ارتباط با سایر خواهرها و برادرها به خوبی آنالیز گردد و پدر و مادر با توجه به موقعیت خودشان بعضی از مسائل را پیش بینی نمایند تا بعد از تولد فرزند مسئله ای ایجاد نگردد.

بهداشت روانی خانواده را در نظر بگیرید

یکی از عوامل مناسب در شکل گیری رفتار فرد، خانواده است. بهتر است در ابتدا خانواده ها سلامت روان داشته باشند و بعد برای بچه دار شدن اقدام نمایند. آگاهی خانواده ها در زمینه رفتار با بچه ها، موقعیت اجتماعی خانواده، شرایط اقتصادی، اندیشه ها و باورها، سنت ها، آداب و رسوم، ایده آل ها، آرزوهای والدین در خصوص فرزندشان و… از جمله عواملی هستند که سلامت خانواده ها را تحت تاثیر قرار می دهند. درواقع تمام این عوامل به یک اندازه مهم هستند و اهمیت دارند. در خانواده های مختلف در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، تربیتی، دینی، هنری و … تفاوت هایی دیده می گردد که همه این مسائل در جمعیت و رفتار خانواده تاثیر می گذارد.

نکته

اگر فرهنگ سازی در جامعه به گونه ای باشد که فرد فارغ از خواهر و برادرها بتواند احتیاجهایش را پر کند، می توان گفت که یک بچه دچار آسیب نمی گردد ولی این موضوع به زیرساخت های فرهنگی و اجتماعی بستگی دارد.