قناتی در ایران که ساخت آن خارج از توانایی بشر بوده!
به گزارش کهن پارس، قنات قصبه در گناباد
اگر تا به حال به گناباد سفر نموده باشید یا درباره آن پرس و جو نموده باشید. حتما داستان قنات قصبه گناباد را شنیدید. این قنات ساخته ای بزرگ، هزارتو، تاریک و مخوف است. این بنای بسیار قدیمی در دل زمین به نظر نمی رسد ساخت دست بشر باشد. آن هم در شهر گناباد! شهری که مردم محلی و ساکنانش باور دارند نام قدیم آن جن آباد به معنی آبادی جن ها بوده است. در طول سال ها به جناباد و سپس گناباد تغییر یافته است! زیر این شهر افسانه ای ، افسانه ای بزرگ تر مدفون است. برای جدا سازی خیال و واقعیت با خبرنگاران همراه باشید.
ساخته شده به دست جن ها
همان طور که گفته شد غیر قابل تصور است که انسان توانسته باشد چنین تونل های مارپیچی را زیر زمین حفر کند. طبق گفته افسانه در میان پیچ و خم قنات قصبه سرزمین جنیان واقع شده است و هر انسانی که راه ورود به آن را کشف کند اموال آنان را تصاحب می نماید.
قناتی مملو از ارواح سرگردان
دسته ای دیگر از افراد بر این باورند که به دستور پادشاه مردان را وادار به حفر قنات می کردند. به خاطر شرایط سخت و سخت و نبود کافی هوا تعداد زیادی از آنان هنگام حفر و لایروبی کشته شدند و هیچ اثری از آنان باقی نماند. آن ها با لباس های سپید مانند کفن به داخل قنات می رفتند زیرا همواره احتمال آن وجود داشت که زنده بر نگردند. این مردان تبدیل به ارواح سرگردانی شدند که در میان این تونل ها زندگی می نمایند.
کفاره برای گناهان
بهمن از پادشاهان کهن ایران پس از ارتکاب یک گناه بزرگ خود را لایق سلطنت ندید، اما موبدان رای دادند که او برای کفاره گناه خود می تواند یک کار نیک انجام بدهد که خیر آن به عموم برسد. بهمن، هزار قنات در مکان های بی آب اطراف فرمانروایی خود احداث کرد که قنات مهم قصبه گناباد از آن جمله است.
حفارانی با قدهای بسیار بلند
به خاطر فاصله زیاد بین ردپاهایی که در کف قنات دیده می شوند این نظریه مطرح شد که حفاران این قنات حداقل 20 سانتی متر بلندتر از انسان های امروزی بودند. البته به خاطر به خاطر از بین رفتن بعضی از رد پاها، باز کردن چاه های نو و یا خطا در میزان گیری نمی تواند علتی علمی باشد.
استفاده ابزاری از دیوها
بعضی دیگر از افسانه ها می گویند پس از احتیاج بسیار مردم به آب، شخصی به نام طاهر آب شناس راه کاری برای حل مشکل پیدا کرد. او به دیوها دستور داد مجرایی بنمایند و از بالا دست به سمت پایین دست آب را راهنمایی نمایند و قنات از آن جا به وجود آمد.
حقیقت قنات قصبه
تحقیقات نشان می دهد که قدمت قنات قصبه به حدود دو هزار و پانصد سال قبل بر می گردد و مصادف است با ورود آریایی ها به ایران اما نظریه های دیگری مبنی بر 7000 ساله بودن آن نیز وجود دارد البته برای اثبات آن ها تحقیقات بیشتری احتیاج است. طول این قنات بیش از سی و سه هزار متر است و 470 حلقه چاه درون آن زده شده است. عمق بزرگ ترین چاه 300 متر است. کسانی که میخواهند قنات را ببینند تنها اجازه بازدید از 700 متراز آن که بتون ریزی شده است را دارند. با کمی دقت در این اعداد می توان به علت پیداش این تعداد قصه و افسانه در باره این شاهکار مهندسی پی برد.
این قنات نشان دهنده بی آبی منطقه در گذشته دور است و بدین شکل با همتی بزرگ و ساخت حیرت انگیز این سازه در زمان های دور این مشکل را حل کردند. در بسیاری از منطقه ها ایران قنات بود که موجب حل بحران بی آبی شد و آبادانی را برای شهرها و روستاها به ارمغان آورد.
قنات قصبه طولانی ترین و قدیمی ترین قنات دنیا است. به محض ورود به آن روشنایی روز محو می گردد و تاریکی جای آن را می گیرد. این قنات بعد از گذشت تمام این سال ها هنوز هم آب مورد احتیاج شهر را بدون این که کسی توضیحی برای آن داشته باشد تامین می نماید. پس از کوشش های بسیار درسال های اخیر ایران پیروز شد قنات قصبه را در لیست آثار یونسکو ثبت کند.
کسانی که قنات را حفر کردند، به شدت آدم های عالمی بودند و در زمین شناسی، آب شناسی و غیره مهارت زیادی داشتند، به طوری که هر یک از رشته های منتهی به رشته اصلی قنات در امتداد یک دره کشیده شده که دره های کلات و دیسفان و خانیک عمیق ترین و پر آب ترین این دره ها است. مطالعات نشان داده که ابتدا قنات در این مکان حفر شده و سپس شهر گناباد بر روی آن ساخته شده است. مردم این سرزمین تا قبل از آن در کنار رودخانه کال شور در 35 متری گناباد زندگی می کردند اما پس از ایجاد خشک سالی و شور شدن آب به فکر احداث قنات افتادند.
در این قنات آب بندهایی تعبیه شده که آبی که در زمستان به آن ها ریخته می گردد جذب سفره های زیر زمینی می گردد.
گردشگران قصبه
برای این که به اصالت و سلامت قنات قصبه آسیبی وارد نگردد مستحکم کردن احتیاج به مطالعه و تحقیق دارد. برای این که منطقه برای ورورد گردشگران داخلی خارجی مناسب باشد ضروری است که به ساختن دوباره کوچه باغ های اطراف آن و برق کشی جهت بازدید بپردازیم. در نقشه زیر می توانید محل دقیق قنات قصبه را مشاهده کنید.
رد شدن تئوری ارواح سرگردان
تحقیقات نشان داد که برای ایجاد هر قنات قبل از این که مقنی ها وارد زمین شوند، یک حقله چاه می نمایدند تا به هوای تازه دسترسی داشته باشند. و برای اینکه دچار دم گرفتگی نشوند کمی سرکه کف قنات می ریختند که با خاک رس ترکیب شده و واکنش نشان می داد، در نتیجه فراوری اکسیژن می کرد. بعلاوه اگر مقنی در حین کار دچار دم گرفتگی می شد ظرف سرکه را مقابل بینی مقنی می گرفتند تا دوباره بتواند هوشیاری خود را بدست آورد. اما به هر حال هنگام حفر قنات چندین نفر کشته می شدند. هنگامی که ضخامت سنگ های دیواره بیشتر می شد و در حال بازگشایی جهت بودند احتمال سقوط سنگ وجود داشت.
منبع: الی گشت